พิมพ์หน้านี้    ส่งหน้านี้ให้เพื่อน

เขียนโดย gam pata
พฤหัส 29 กรกฎาคม 2553 @ 10:13

     นานๆ ครั้งจะมีหนังสือที่นำเรื่องวิทยาศาสตร์ที่ดูเป็นเรื่องซับซ้อนและเข้าใจยาก มาทำให้สาธารณชนอ่านและเข้าใจได้อย่างง่ายๆ โดยไม่สูญเสียความลึกซึ้งของเนื้อหาวิชาการ  หนังสือ “เปิดเปลือกวิวัฒนาการ” ที่คุณแทนไท ประเสริฐกุลแปลจาก “Introducing Evolution” ของ Dyland Eyans เป็นหนังสือประกอบภาพการ์ตูนที่ไม่เพียงแต่ทำเรื่องยากให้ง่ายแก่การเข้าใจ แต่ยังทำให้อ่านสนุกและชวนติดตาม

    ที่สำคัญ การทำเรื่องยากให้อ่านง่ายนี้ ไม่ได้เป็นการนำเสนอที่ฉาบฉวยหรือผิวเผิน แต่ยังคงความลุ่มลึกของเนื้อหาและความครอบคลุมของประเด็นสำคัญที่เกี่ยวข้องกับทฤษฎีวิวัฒนาการที่ชาร์ลส์ ดาร์วินและอัลเฟรด รัสเซล วอลล์เลซ ได้นำเสนอไว้อย่างครบถ้วนและทันสมัย

    ทฤษฎีวิทยาศาสตร์ที่ยิ่งใหญ่มักทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสำคัญในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ เพราะทฤษฎีวิทยาศาสตร์เป็นการนำเสนอคำอธิบายใหม่ๆ ต่อปรากฏการณ์ธรรมชาติ คือทำให้เกิดความเข้าใจใหม่ๆ ว่าโลกและสรรพสิ่งนั้นมีความเป็นมา เป็นอยู่ และเป็นไปอย่างไร

    แต่คำอธิบายใหม่ๆ ที่นักวิทยาศาสตร์นำเสนอไม่ได้เกิดขึ้นในความว่างเปล่า เพราะก่อนที่ทฤษฎีวิทยาศาสตร์ใหม่ๆ จะก่อกำเนิดขึ้นนั้น สังคมมนุษย์ก็มีทฤษฎีอื่นๆ ที่ให้คำอธิบายปรากฏการณ์ของสรรพสิ่งอยู่ก่อนหน้าแล้ว  ทฤษฎีใหม่ๆ มักจะแตกต่างไปจากแนวคิดเดิมๆ จึงมักนำมาซึ่งข้อโต้แย้งและความขัดแย้งทางความคิดเสมอ

หรือยิ่งไปกว่านั้น อาจนำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงของอำนาจที่เคยครอบงำสังคม

เพราะวิทยาศาสตร์สมัยใหม่มีต้นกำเนิดอยู่ในยุโรป ประวัติศาสตร์ความคิดตะวันตกจึงเต็มไปด้วยความขัดแย้งระหว่างความคิดแบบวิทยาศาสตร์กับอำนาจทั้งของศาสนจักรและอาณาจักร ประวัติศาสตร์ของวิทยาศาสตร์จึงไม่ใช่แค่ประวัติศาสตร์ของการประดิษฐ์คิดค้นหรือการค้นพบของนักวิทยาศาสตร์เท่านั้น แต่ยังเป็นประวัติศาสตร์ของการตอบโต้ ต่อรอง ต่อต้าน ขัดขืนและความรุนแรงที่เกิดขึ้นควบคู่กับไปกับการนำเสนอทฤษฎีวิทยาศาสตร์ใหม่ๆ อีกด้วย

ทฤษฎีวิวัฒนาการเป็นหนึ่งในทฤษฎีที่ส่งผลกระทบมากที่สุดในประวัติศาสตร์ความคิดเกี่ยวกับชีวิตและโลก  เพราะเป็นทฤษฎีที่ท้าทายคำอธิบายดั้งเดิมในสังคมตะวันตกเกี่ยวกับกำเนิดโลกและสรรพสิ่ง จึงเป็นที่มาของข้อโต้แย้งและความขัดแย้งที่ปะทุขึ้นอย่างสม่ำเสมอตลอดมา นับตั้งแต่ปี ค.ศ. 1858 ที่อัลเฟรด วอลล์เลซ ได้นำเสนอทฤษฎีนี้ และปี ค.ศ.1859 ที่หนังสือชื่อ ต้นกำเนิดสายพันธุ์ ของชาร์ลส์ ดาร์วินได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่จวบจนปัจจุบัน

ในช่วงกว่า 150 ปีที่ผ่านมา ทฤษฎีวิวัฒนาการถูกอ้างอิงเพื่อสนับสนุนอุดมการณ์ทางการเมืองแทบทุกสำนัก ตั้งแต่พวกอนุรักษ์นิยม (ที่ถือว่าสังคมไม่ต้องการการเปลี่ยนแปลงอะไร เพราะมันก็วิวัฒนาการของมันไปเองอยู่แล้ว) พวกเสรีนิยม (ที่ถือว่าทฤษฎีวิวัฒนาการได้กัดกร่อนการครอบงำของศาสนจักรจนหมดความน่าเชื่อถือ)ไปจนถึงพวกสังคมนิยมคอมมิวนิสม์ (คาร์ล มาร์ก เคยขออุทิศหนังสือเรื่องทุน Das Kapital ฉบับแปลภาษาอังกฤษให้แก่ ดาร์วิน ซึ่งดาร์วินได้ปฏิเสธจะรับข้อเสนอนี้)

กว่าศตวรรษครึ่งแห่งการโต้แย้งระหว่างแนวคิดต่างๆ ในการอธิบายที่มาของสรรพชีวิต  ความพยายามที่จะหักล้างซึ่งกันและกันก็ยังไม่จบลง  ในทางตรงข้าม แนวคิดใหม่ๆ และเทคโนโลยีที่ล้ำสมัยขึ้นกลับยิ่งทำให้เกิดข้อค้นพบใหม่และการปรับเปลี่ยนประเด็นการโต้แย้งที่นำมาสู่การถกเถียงที่แหลมคมยิ่งขึ้น

หนังสือที่คุณแทนไท ประเสริฐกุลได้ลงแรงแปลและสำนักพิมพ์มูลนิธิเด็กได้จัดพิมพ์ออกเพื่อเผยแพร่นี้ ได้รวบรวมเนื้อหาเกี่ยวกับทฤษฎีวิวัฒนาการและประมวลแนวคิด หลักฐาน ข้อโต้แย้ง และความคิดเห็นที่แตกต่างกันในประเด็นต่างๆ  รวมทั้งข้อถกเถียงใหม่ๆ ไว้อย่างครอบคลุม ด้วยภาษาแปลที่อ่านง่ายพร้อมภาพประกอบที่สื่อความหมายได้ชัดเจน เข้าใจได้ง่าย  เหมาะสำหรับผู้สนใจที่ไม่จำเป็นต้องเป็นนักวิทยาศาสตร์หรือนักชีววิทยา หรือแม้แต่สำหรับนักวิทยาศาสตร์ก็จะได้ประโยชน์จากมุมมองที่หลากหลายที่นำเสนอในหนังสือเล่มนี้

    หนังสือเล่มนี้บรรลุภารกิจสำคัญคือการเปิดให้เห็นแง่มุมและบริบทต่างๆ ของทฤษฎีวิทยาศาสตร์ที่มีอิทธิพลมากที่สุดทฤษฎีหนึ่ง และทำให้เราเห็นได้ชัดว่าข้อขัดแย้งและความแตกต่างระหว่าง วิทยาศาสตร์ การเมือง และคุณค่าทางศาสนา ไม่ได้เป็นสิ่งแปลกปลอมที่เราต้องขจัดออกไปเพื่อให้เกิดความเป็นเอกภาพที่สมบูรณ์ของความคิดในสังคม แต่ความขัดแย้งแตกต่างเหล่านี้ต่างหากที่เป็นพลังผลักดันและขับเคลื่อนในการสร้างความรู้ หรือคำอธิบายใหม่ๆ และการวิพากษ์ ถกเถียงเพื่อตรวจสอบความรู้เหล่านั้น

เพื่อที่เราจะได้เลือกที่จะคิดและเลือกที่จะอยู่อย่างรู้เท่าทันทั้งต่อความคิดแบบดั้งเดิมที่เราไม่เคยตั้งคำถามและต่อความคิดใหม่ๆ ที่ประกาศตนว่าจะปลดปล่อยมนุษย์จากความเชื่อที่งมงาย